Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, dün Paris’te Elysee Sarayı’nda Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bir araya geldi.
Xi Jinping görüşmede, Çin-Fransa diplomatik ilişkilerinin kuruluşunun 60. yıldönümü kutlandığı bir dönemde, Fransa’ya üçüncü kez resmi ziyaret gerçekleştirmekten duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Xi, yüzyılda ender rastlanılan bir değişim ortamında iki ülkenin, diplomatik ilişkilerin kurulmasına rehberlik eden bağımsızlığa, karşılıklı anlayışa, uzun vadeli vizyona ve karşılıklı faydaya sadık kalmaları gerektiğini belirten Xi, bu ilişkinin yeni çağın özellikleriyle zenginleştirilmesi gerektiğini söyledi. Xi, yeni dönemde karşılıklı güven, istikrar, yenilik ve sorumluluk ilkelerine dayalı ikili ilişkiler kurmaları gerektiğini kaydetti.
Xi, iki tarafın bağımsızlıkta ısrarcı olup, “yeni soğuk savaş” veya bloklaşma ve zıtlaşmanın meydana gelmesini birlikte önlemesi, karşılıklı anlayış gösterip, renkli dünyada tüm ülkelerin uyum içinde bir arada yaşamasını teşvik etmesi, uzak görüşlü olup, eşit, düzenli ve çok kutuplu bir küresel düzen teşkil edilmesine çaba harcaması, ayrıca kazan-kazan ilkesinden hareket edip, birbirlerinden ayrışmaya birlikte karşı çıkması çağrısında bulundu.
Xi Jinping, iki tarafın, stratejik koordinasyonu korumaya, birbirlerinin temel çıkarlarına saygı göstermeye, ikili ilişkilerinin stratejik istikrarını güçlendirmeye hazır olduğunu söyledi. Xi, iki ülkenin kazan-kazana dayalı işbirliğinin geniş potansiyelini birlikte ortaya çıkarmaya, ikili ticaretin dengeli şekilde gelişmesini sağlaması gerektiğini vurguladı. Xi, Çin’in, Fransa’dan daha fazla kaliteli ürünleri ithalat ederek “Fransa’daki çiftliklerden Çin sofralarına” mekanizmasının daha pratik sonuçlar vermesini sağlamaya hazır olduğunu belirtti. Xi, Fransa’nın Çin’e daha fazla ileri teknoloji içeren, yüksek katma değeri taşıyan ürünleri ihraç etmesini temmeni ettiklerini ifade etti. Xi, iki ülkenin, kalkınma stratejilerini birbirleriyle uyumlu bir çerçevede yürütmesi, havacılık ve uzay gibi geleneksel alanlarda işbirliğini güçlendirmesi, nükleer enerji, inovasyon, finans, yeşil enerji, akıllı imalat, biyoilaç, yapay zeka gibi yeni alanlarda da işbirliğini pekiştirmeleri gerektiğini kaydetti. Xi, Çin’deki imalat piyasasının kapsamlı şekilde dışa açılmasına olanak sağlamış olduklarına işaret ederek, telekomünikasyon ve sağlık gibi hizmet piyasalarının dışa açılma adımlarına da ivme kazandıracaklarını belirtti. Xi, Fransız şirketlerinin Çin’de daha fazla yatırım yapmasını olumlu karşılarken, Fransa’nın da Çinli şirketlerin Fransa’da yatırım işbirliği yapmalarına elverişli bir ortam oluşturmasını temmeni ettiklerini açıkladı.
Xi Jinping görüşmede, zengin kültürlere sahip büyük ülkeler olarak Çin ve Fransa'nın kültürel değişimi güçlendirmeleri, Çin-Fransa kültür ve turizm yılının verimli geçmesini birlikte sağlamaları, tarihi eserlere yönelik ortak rehabilitasyon konsunda işbirliğini aktif olarak ilerletmesi gerektiğini belirtti. Xi, Fransız vatandaşlarının Çin’e daha çok gelmelerini olumlu bulduğuna işaret ederek, Fransa dahil 12 ülkenin vatandaşları için uygulanan kısa vadeli vize muafiyetini 2025 yıl sonuna kadar uzatacaklarını, önümüzdeki 3 yıl içinde 10 binden fazla Fransız öğrencinin Çin’de eğitim görmesini teşvik edeceklerini söyledi. Çin’de öğrenim gören Avrupalı gençlerin sayısının bir kat daha artmasını sağlayacaklarını da belirten Xi, Çin’in Paris yaz olimpiyat oyunlarının verimli geçmesini destekleyeceğine işaret ederek, Çin’in ayrıca iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik gibi alanlarda işbirliğini yoğunlaştırmaya, Fransa’nın BM Deniz Konferansı’na evsahiplik yapmasını desteklemeye hazır olduğunu dile getirdi. Xi, Çin tarafının Fransa tarafıyla yapay zeka yönetişimi ve uluslararası finans sisteminde reform konusunda diyalog kurmaya da hazır olduğunu kaydetti.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron görüşmede, günümüzde dünyanın birçok acil sorunla karşı karşıya olduğuna, Fransa-Çin ilişkilerinin geçmişe dayanıp geleceği başlatan kritik bir dönüm noktasında olduğuna işaret etti. Macron, ikili ilişkilerin zengin ve derin bir birikime sahip olduğunu hatırlattı. İki ülkenin karşılıklı saygı zemininde, işbirliğini güçlendirerek, bloklaşmanın ve zıtlaşmanın önlenmesinde önemli ve aktif rol oynaması gerektiğini söyleyen Macron, Fransa-Çin stratejik ortaklığının verimli olmasını temmeni ettiklerine dikkat çekerek, Fransa tarafının Çin’e daha fazla tarımsal ürün ihraç etmeye, kendi piyasasının Çin’e açılmasını teşvik etmeye, Çin işletmelerine karşı ayrımcı bir politika izlememeye, daha fazla Çin şirketinin Fransa’da yatırım yapmasını hızlandırmaya hazır olduğunu kaydetti.
Macron, Çin tarafıyla havacılık, uzay ve sivil amaçlı nükleer enerji alanlarında işbirliğini pekiştirmeye, bu yılki Çin-Fransa kültür ve turizm yılını birlikte düzenlemeye hazır olduklarını belirtti.
İki lider, Ukrayna krizi ve Filistin-İsrail çatışması gibi uluslararası ve bölgesel konularda derinlemesine görüş alışverişinde bulundu.
Xi Jinping, günümüz dünyasının huzur içinde olmadığına işaret ederek, Çin ve Fransa’nın BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri olduğunu, sıcak sorunların barışçı şekilde çözülmesi için ses çıkarmaları, kalıcı barış ve küresel güvenliğe dayalı bir dünya için ortak çaba harcamaları gerektiğini vurguladı.
Xi, Çin’in Fransa’ yla birlikte, Paris yaz olimpiyat oyunlarından doğan fırsatlardan faydalanmaya, oyunlar sırasında küresel ateşkes çağrısı yapmaya hazır olduğunu da vurgu yaptı. İki taraf, Orta Doğu’daki durum, yapay zeka, küresel yönetişim, biyoçeşitlilik ve deniz, tarım konularında dört ortak bildiri yayımlarken, yeşil gelişme, havacılık, tarımsal ürün, ticaret ve kültür gibi alanlarda 20’ye yakın ikili işbirliği belgesi imzaladı.