Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping 2-6 Temmuz günleri arasında Astana’da düzenlenen Shanghai İşbirliği Örgütü (SİÖ) Devlet Başkanları Konseyi’nin 24. Toplantısı’na katıldı ve Kazakistan ve Tacikistan’a resmi ziyaret yaptı.
Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Siyasi Bürosu Üyesi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi, gazetecilere verdiği demeçte Xi’nin ziyareti hakkında bilgiler aktardı.
Wang Yi, şunlar ifade etti:
“Bu ziyaret, ÇKP 20. Ulusal Kongresi’nin yapılmasından sonra Çin’in üst düzey liderinin tekrar Orta Asya ülkelerine yaptığı bir ziyaret olarak örgütün gelişmesinin yönlendirilmesi, Çin ile diğer bölge ülkeleri arasındaki iyi komşuluk ilişkilerinin derinleştirilmesi ve komşu ülkelerle kader birliği inşasının derinlemesine hızlandırılması için büyük önem taşıyor. Beş gün süren ziyaretler sırasında Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 30’dan fazla etkinliğe katıldı. Dünya medyasının yoğun dikkatini çeken bu ziyaretler, SİÖ’nün dünya düzeninin değişiminde daha önemli bir rol oynamasına katkı yapacak. Bu ziyaret, Çin’in günden güne yükselen uluslararası konumunu ve etkisini yansıtırken Xi’nin örgütün geleceği için ortaya koyduğu öneriler büyük bir devletin ve büyük bir partinin gücünü, otoritesini ve liderinin vizyonerliğini gösterdi.”
Shanghai Ruhu geliştirilerek örgütün gelişmesinde atılım gerçekleştirilecek
Wang Yi, Shanghai Ruhu’na vurgu yaparak şunları söyledi: “SİÖ, kurulmasından bu yana geçen 23 yıl içinde üye ülkelerinin sayısının 6’dan 26’ya kadar çıkmasıyla büyük bir aile haline geldi. SİÖ, günümüzde toprak yüzölçümü ve nüfus açılarından en büyük bölgesel örgüt oldu. Bu gelişim, yeni çağın koşullarında SİÖ’nün kavramının ve Shanghai Ruhu’nun daha kapsamlı bir şekilde benimsendiğini ve örgütün etkisinin, canlılığının ve çekiciliğinin de sürekli güçlendirildiğini yansıtıyor.
Xi, yeni meydan okumalara karşı SİÖ’nün Soğuk Savaş düşüncesinin tehditlerinin önünde güvenlik sınırının korunması; gruplaşmanın yol açtığı tehlikelerin önünde gelişme hakkının savunulması; müdahalelere karşı dayanışmanın pekiştirilmesi gerektiğini vurguladı.”
Wang Yi, SİÖ zirvesinde Astana Deklarasyonu dahil olmak üzere ekonomi, finans, güvenlik, kültür ve mekanizma inşasını kapsayan 26 belge onaylandığını hatırlatarak, bu belgelerden özellikle örgütün güvenlik tehditlerine ve meydan okumalara karşı tedbir alma mekanizmasının düzeltilmesi, terörizm, aşırıcılık ve bölücülük olmak üzere "üç kötü güç" ile mücadele çalışmasının güçlendirilmesine karar verilmesinin bölgesel barış, güvenlik ve istikrarın korunmasına yararlı olacağını dile getirdi.
Dostluğun nesilden nesile aktarılmasıyla, Çin-Kazakistan kader birliğine yeni içerikler eklendi
Wang Yi, Çin ile Kazakistan arasındaki dostluğa değinirken şunları belirtti: “Kazakistan, Çin’in kuzeybatısındaki önemli komşusu ve kalıcı, kapsamlı ve stratejik ortağıdır. İkili ilişkiler, 1000 yıl süren eski İpek Yolu’na kök saldı. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin kurulmasından bu yana geçen 32 yıl içinde ikili ilişkiler, çağın değişmesine rağmen çeşit sınavlardan geçerek eşi zor bulunan kalıcı, kapsamlı ve stratejik seviyeye yükseltildi.
Bu ziyaret, Xi’nin Kazakistan’a yaptığı beşinci ziyaret oldu. İki lider uzun süreli dostane temaslarda bulunarak ikili ilişkilerin yeni altın 30 yıl için yeni rota çizdi. Xi, iki ülkenin kendi kalkınma yolunda kritik dönemde bulunduğunu hatırlatarak şunları söyledi: ‘Uluslararası koşullar nasıl değişse değişsin Çin’in ikili dostluk ilişkisini koruma iradesi değişmeyecek; her alanı kapsayan işbirliğini hızlandırma kararlılığı değişmeyecek; her iki tarafı ilgilendiren konularda karşılıklı destek verme kararlılığı değişmeyecek; iki taraf, birbirine verdiği yardımları pekiştirerek el ele vermekle daha zengin içerikli ve canlı Çin-Kazakistan kader birliğini kurmalı.’
Dışişleri Bakanı Wang Yi, iki lider, ortak bildiriyi imzalarken onlarca işbirliği belgesinin imzalanmasına da tanıklık ettiğini aktardı. Xi, ziyaret sırasında Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile Beijing Dil ve Kültür Üniversitesi Kazakistan Kampüsü’nün açılış töreni ve Trans-Hazar Uluslararası Taşımacılık Rotası’nın açılış törenine katıldı.
Can dostu olan Çin ile Tacikistan, ilişkiyi yeni seviyeye taşıyacak
Wang Yi, Xi’nin Tacikistan ziyaretiyle ilgili olarak şu bilgiler paylaştı:
“Ortak sınırı bulunan Çin ile Tacikistan’ın ilişkisi, uzun bir geçmişe, sağlam bir siyasi temele ve zengin bir işbirliği içeriğine ve geniş kamuoyu desteğine dayanıyor.
Xi, son Tacikistan ziyareti sırasında Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ile birlikte Çin’in yardımıyla kurulan Tacikistan’ın parlamento binası ve hükümet binasının açılış törenine katıldı. Beş yıl önce Xi Tacikistan’ı ziyaret ettiğinde Rahman ile iki binanın modellerinin oluşumunun lansman törenine katılmıştı. İki tarafın ortak çabasıyla kurulan iki bina, Tacik ve Çin mimari üslupların mükemmel bir birleşimini yansıtarak iki ülkenin işbirliğinin yeni sembolü haline geldi. Xi ziyareti sırasında Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman’a Çin’in yabancılara verdiği üst düzey onur ödülü olan Dostluk Madalyası’nı takdim etti.”
Stratejik iletişimin yoğunlaştırılmasıyla dünyanın barış gücünün artmasına ivme katıldı
Wang Yi, Cumhurbaşkanı Xi’nin Astana’da Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin ve diğer bazı liderlerle yaptığı görüşmeleri de anlattı:
“Xi Jinping, Astana zirvesine katıldığı sırasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dahil olmak üzere yabancı liderlerle ikili görüşmelerde bulundu. Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulmasından bu yana geçen 75 yıldır Çin’de meydana gelen gözle görülür değişimleri hatırlatan Xi, yeni nitelikli üretim gücünü geliştirerek yüksek kaliteli kalkınmayı hızlandıran ve Çin tarzı modernleşme süreci için çaba gösteren Çin’in başka ülkelere daha fazla işbirliği olasılığı sağlayacağına dikkat çekti. Xi, Çin’in farklı ülkelerin kendi koşullarına uygun olan gelişme yolunu takip etmelerini ve Küresel Güney ülkeleri arasındaki dayanışmanın güçlendirilmesini desteklediğini belirtti. Xi, sevinci de üzüntüyü de ortaklaşa paylaşan dünya ülkelerinin bir kader birliği olduğunu vurguladı. Xi, ‘Geleceğe ilerleyen insanın gemisi dalgalarla karşılaşır. Aynı gemide olan uluslararası toplum, geminin her zaman doğru yönde sürülmesini garanti etmeli. Çin, dünya ülkeleriyle birlikte insanoğlunun kader birliğini ortaklaşa inşa etmeye hazır.’ dedi.”
Wang Yi, Xi’nin son dış ziyareti başarıyla tamamlanarak Çin ile ilgili ülkeler arasındaki karşılıklı stratejik güveni artırdığını ve Çin’in dost çevresini genişlettiğini belirtti.