Çin Halk Cumhuriyeti, Asya kıtasının doğusunda ve Büyük Okyanus’un batı kıyısında bulunur. Çin, yaklaşık 9.6 milyon kilometrekarelik yüzölçümüyle Asya’nın en büyük ülkesi; dünyanın ise Rusya ve Kanada’dan sonraki üçüncü büyük ülkesidir.

Çin toprakları, kuzeyde Mohe Nehri’nin kuzeyindeki Heilongjiang Nehri’nin orta noktasından (53 derece 30 dakika kuzey enlem), güneyde Nansha Takımadaları’nın en güney noktası olan Zengmuansha Kayalıkları’na uzanır (4 derece kuzey enlem). Bu iki nokta arasında yaklaşık 49 derecelik enlem farkı vardır. Kuzey-güney doğrultusundaki genişlik, yaklaşık 5500 kilometredir. Çin sınırları, doğuda Heilingjiang Nehri ile Wusuli Nehri’nin kavuşma noktasından (135 derece 5 dakika doğu boylam), batıda Pamir Yaylası’na uzanır (73 derece 40 dakika doğu boylam). Bu iki nokta arasında da yaklaşık 60 derecelik boylam farkı söz konusu. Batı-Doğu doğrultusundaki genişlik yaklaşık 5000 kilometredir.

Çin’in kara sınırlarının uzunluğu 20 bin kilometreden fazladır ve çevresinde 14 komşu devlet vardır. Ülke, doğuda Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, kuzeyde Moğolistan, kuzeydoğuda Rusya, kuzeybatıda Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan, batı ve güneybatıda Afganistan, Pakistan, Hindistan, Nepal ve Bhutan, güneyde de Myanmar, Laos ve Vietnam ile sınır komşusudur.

Çin’in kıyılarının toplam uzunluğu yaklaşık 18 bin kilometre olup, kuzeyde Liaoning eyaletindeki Yalu Nehri’nin denize döküldüğü Çin-Kore sınırından, güneyde Guangxi Zhuang Özerk Bölgesi’nde yer alan Beilun Nehri’nin denize döküldüğü Çin Vietnam sınırına kadar uzanır. Çin’in çevresindeki denizler, Bohai Denizi, Sarı Deniz, Doğu Çin Denizi, Güney Çin Denizi ve Tayvan’ın doğusundaki Büyük Okyanus’tur. Çin’e ait deniz bölgelerinde en büyüğü Tayvan adası olmak üzere, 5000’den fazla ada bulunur. Adaların toplam kıyı uzunluğu 14 bin kilometredir.

Çin, doğu ve güneydoğusunda Kore Cumhuriyeti, Japonya, Filipinler, Brunei, Malezya ve Endonezya ile denizden komşudur.

Akarsuları:

En önemli akarsular, Doğu Çin bölgelerinde bulunur. Kuzey doğudaki Mancurya bölgesinde Sungari-Lia Ho ve doğu bölgesinde Sarı Nehir (Huanghı), orta kısımda Mavi Nehir (Yang-tse kiang) ve güneyde İnci Irmağı (Şi-kiang) en önemli nehirlerdir. Doğu bölgesindeki ırmaklar yön değiştirebilme özelliğine sahiptirler. Eriyen kar sularıyla beslenmeler, buharlaşma, kat ettikleri yoldaki çöl şartları bu nehirlerin debileri ve yönlerinin değişmesine etki eden en büyük faktörlerdendir. Mavi Nehir (Yang-tse kiang) 5552 km uzunluğuna sahib olup, dünyanın dördüncü uzun nehridir.

Batı Çin’de seyrek rastlanan akarsular göl havzalarında veya kıraç topraklarda yeraltı suları halinde sona erer. Ülkenin iki büyük ırmağı olan Huang-Ho (4845 km) ve Yang-tse kiang, Tibet’te doğar. Kuzeyde Moğolistan kısmında Huang-Ho Nehri ülkenin en önemli nehridir. Batıdaki tarım havzasında birkaç küçük göl vardır. Moğolistan’daki tuz gölleri, doğu bölgelerdeki Tung-Ting, Pu-yang ve Tai gölleri en önemli gölleridir.

Arazi Şekilleri ve Topografya:

Çin, çok geniş dağlık bölgelere sahip olan bir ülkedir. Dağlık bölgelerin yüzölçümü, tüm ülkenin yüzölçümünün üçte ikisini oluşturur. Burada kast edilen dağlık bölgeler dağlar, tepeler ve yaylaları kapsar. Ülkedeki arazilerin yüzde 33’ünü dağlar, yüzde 26’sını yaylalar, yüzde 19’unu, havzalar, yüzde 12’sini ovalar, yüzde 10’unu da tepeler oluşturuyor.

Milyonlarca yıl önce Qinghai-Tibet Yaylası yükseldi ve yerküre tarihindeki bu önemli yerkabuğu hareketi Çin’in topografyasını oluşturdu. Çin topraklarına kuşbakışıyla bakıldığında, arazilerin merdiven gibi batıdan doğuya doğru inerek gittiği görülür. Hindistan tabakasının Avrasya tabakasıyla çarpışmasından etkilenen Qinghai-Tibet Yaylası yükseldi. Deniz seviyesinden yaklaşık 4000 metre yükseklikte olan yayla “dünyanın çatısı” olarak adlandırılır ve Çin’in arazi şekillerinin birinci basamağını oluşturur. Yayladaki, yüksekliği 8848.13 metre olan Himalaya Dağları’nın ana tepesi-Zhumulangma Tepesi (Everest) dünyanın en yüksek zirvesidir.İkinci basamak ise İç Moğolistan Yaylası, Huangtu Yaylası, Yunnan-Guizhou Yaylası, Tarım Havzası, Çungarya Havzası ve Sichuan Havzası’ndan oluşuyor. Bunların deniz seviyesinden yüksekliği ortalama olarak 1000-2000 metredir. Üçüncü basamak, Büyük Xingan, Taihang, Wushan ve Xuefeng sıradağları çevresinde çizilen bir hattan başlamakta ve doğuda Pasifik Okyanusu kıyısına doğru uzanmaktadır. Buranın deniz seviyesinden yüksekliği 500-1000 metre civarındadır. Kuzeyden güneye kadar uzanan bölgelerde Kuzeydoğu Ovası, Kuzey Çin Ovası ve Yangtze Orta-Aşağı Havzaları Ovası ve bu ovaların kenarında yer alan alçak dağlar ve tepeler bulunmaktadır. Doğuya doğru olan bölge Çin kıta sahanlığının sığ deniz bölgesi, yani dördüncü basamaktır. Buradaki deniz suyunun derinliği 200 metreden daha azdır.

Karasular ve Adalar:

Çin kıtasının deniz kıyıları, kuzeyde Liaoning eyaletindeki Yalu Nehri’nin denize döküldüğü yerden, güneyde Guang Xi’de yer alan Beilun Nehri’nin denize döküldüğü yere kadar uzanıyor. Toplam uzunluk yaklaşık 18 bin kilometredir. Deniz kıyılarının topografyası yıl boyunca buz tutmayan, iyi limanlardan oluşur. Çin’in yakın denizleri arasında, Bohai Denizi, Sarı Deniz, Doğu Çin Denizi, Güney Çin Denizi ve Taiwan’ın doğusundaki Pasifik Okyanusu deniz bölgesi olmak üzere beş büyük deniz bölgesi sayılabilir. Bunlardan Bohai, Çin’in iç denizidir. Taiwan’ın doğusundaki Pasifik Okyanusu deniz bölgesi, kuzeyde Japonya’nın Ryu Kyu adalarının güneybatısındaki Xiandao adalarından güneyde Bashi Boğazı’na kadar uzanır.　

İç sular ve karasularından oluşan Çin’in deniz alanlarının yüzölçümü 380 bin kilometrekareyi aşıyor. Çin Halk Cumhuriyeti’nin karasularının temel hattından kara tarafındaki deniz kıyılarına uzanan deniz alanları Çin’in iç sularıdır. Çin’in karasularının genişliği, 12 deniz milidir. Karasularının temel hattı, düz temel hat çizimiyle belirlenmiş ve sınırdaş olan her temel noktayla arasındaki düz hatla oluşturulmuştur.

Çin’in deniz alanlarında, toplam yüzölçümleri 80 bin kilometrekareyi bulan 5000’den fazla ada bulunuyor. Adaların kıyılarının toplam uzunluğu 14 bin kilometredir. Bunlar arasında en büyük ada Taiwan olup yüzölçümü 36 bin kilometrekaredir. Bunu izleyen Hainan adasının yüzölçümü 34 bin kilometrekaredir. Taiwan adasının kuzeydoğu açıklarında bulunan Diaoyu ve Chiwei, Çin’in en doğusundaki adalardır. Güney Çin Denizi’ne dağılan ada, kayalık ve kumsalların genel adı “Güney Çin Denizi’ndeki adalar”dır. Çin’in en güney ucunda bulunan adalar bulunduğu mevkilere göre Dongsha Takımadaları, Xisha Takımadaları Zhongsha Takımadaları ve Nansha Takımadaları olarak adlandırılırlar.