Çin-Pakistan ilişkileri için tarihi ziyaret
20.04.2015 CRI Türkiye - Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping bugün Çin'in yakın stratejik ve işbirliği ortağı Pakistan'a gelerek yılın ilk dış gezisine başladı.
İki taraf arasında Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru'nun inşası çerçevesinde bir dizi sözleşmenin imzalanması, ziyaretin en önemli gündemlerinden biri.
Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru'nun stratejik konumu yüksek
Çin Başbakanı Li Keqiang, Mayıs 2013'teki Pakistan ziyareti sırasında adı geçen koridorun inşası düşüncesini ilk kez ortaya koydu. Düşünce, Çin'in Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi'ne bağlı Kaşgar'ı, Pakistan'ın Gwadar limanına bağlayan büyük bir ekonomik koridoru oluşturmayı amaçlıyor. Aynı yılın sonunda Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping de "Bir Kuşak Bir yol" fikrini ileri sürdü. Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru ve "Bir Kuşak Bir Yol" düşüncesi birbirlerini etkin şekilde tamamlayabilecek. Böylece, Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru'nun stratejik konumu da giderek yükseldi.
Çin hükümeti, "Bir Kuşak Bir Yol" düşüncesinin vizyon ve eylem planını içeren raporu açıkladı. Raporda, Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru'nun "Bir Kuşak Bir Yol" düşüncesiyle sıkı bağlantılı olduğuna vurgu yapıldı. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in son Pakistan ziyareti sırasında yoğun işbirliği belgesi imzalanacak, böylece Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru'nun inşasına büyük güç katılacak.
Çin-Pakistan işbirliği için örnek proje
Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru, iki ülke işbirliği için örnek teşkil edecek. İlk etapta karayolu, demiryolu, fiber optik, boru hattı gibi gibi alanlarda karşılıklı işbirliği kuvvetlendirilecek. Böylece finans, teknoloji ve organize sanayi parkı gibi alanlardaki işbirliğinin hızlandırılması için güç sağlanacak. Koridor'un inşası yüklü yatırım gerektiriyor. Yalnızca altyapı yatırımlarının on milyarlarca dolar tutacağı tahmin ediliyor. Koridor'a büyük önem veren Çin ve Pakistan hükümetleri, inşayı hızlandırmak için karma komite de kurdu. İki hükümet, Koridor'un uzun vadeli planını hazırladı, çok sayıda işbirliği belgesi imzaladı ve bazı projeleri hayata geçirdi.
Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru'nun inşası zor bir görev, harcamalar rekor kıracak. Tüm bunlar, Çin hükümetinin "Bir Kuşak Bir Yol" kararlılığını yansıtıyor. Aynı zamanda Çin-Pakistan dostluğunun da göstergesi.
Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru sadece yüksek ekonomik değer taşımıyor. Aynı zamanda büyük siyasi kıymete sahip. Çünkü Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru, Çin ve komşu ülkeleri arasında kapsamlı bağlantıyı güçlendirecek örnek proje olarak kabul ediliyor. Böylece "Bir Kuşak Bir Yol" düşüncesinin hayata geçirilmesi için deneyim biriktirilecek. Çin bu düşünceyi hayata geçirerek komşu ülkeleriyle ortak kader birliği oluşturma iradesini gösterdi. Çin, Güney Asya, Orta Asya ve hatta Ortadoğu bölgelerinde ortak gelişme hedefliyor.
Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru da iki ülke halkına refah getirecek. Pakistan'ı boydan boya geçen Koridor, çok sayıda iş fırsatı sağlayacak, güzergah bölgelerinde yerel ekonomik gelişmeye güç katacak. Koridor'un inşası, güney ucunda yer alan Gwadar Limanı'nın geliştirilmesi için de bir fırsat. Liman ekonomisi uzun süredir durgun. Durgunlukla birlikle halkın yoksulluğu bölücü güçlerin doğmasını zemin hazırlıyor. Diğer yandan, Gwadar Limanı, stratejik öneme sahip. Limanda gelişme halinde, Pakistan'ın Batı Asya ile deniz bağlantısı güçlendirilecek.
Çin'den Pakistan'a "kan tazeleme" projesi
Son olarak Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru, "kan tazeleme" projesi olarak değerlendiriliyor. Aslında siyasi yakınlıkla kıyaslandığında, iki ülke arasındaki ekonomik işbirliği yeterli seviyeye ulaşmış değil. Dolayısıyla Çin ve Pakistan arasındaki ekonomik potansiyelin büyük olduğu söylenebilir. Örneğin, ikili dış ticaret 2014 yılında 16 milyar dolara ulaştı. Ancak, söz konusu dönemde Çin-Hindistan dış ticareti 70 milyar doları aştı. Bu dengesizliğe yol açan önemli bir unsur, Pakistan'da sürdürülebilir gelişmeyi engelleyen altyapı yetersizliği.
Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru'nun inşası, bu yetersizliği gidermeyi, Pakistan'ın kendi potansiyelini ortaya çıkararak gelişme kapasitesini yükseltmeyi amaçlıyor.
Diğer yandan, Koridor'un inşasında bazı meydan okumalar yaşanmakta. Mesela, Pakistan'daki güvenlik şartları iyi değil. Özellikle Koridor güzergâhında yer alan eyaletlerde terör riskleri büyük. Dolayısıyla iki ülke bu sorunu gidermek için kapsamlı çalışmalar yürütmeli.
Ancak, meydan okumalara karşın Koridor'u parlak bir gelecek bekliyor. "Bir Kuşak Bir Yol" uygulamasının derinleştirilmesiyle birlikte, Pakistan'ın kapsamlı kapasitesi yükseltilecek, Çin'in dış siyasi ortamı da daha istikrarlı olacak. Bu anlamda, Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in son ziyareti, Çin-Pakistan stratejik ortaklığının sağlamlaştırılması için güçlü bir adım.