15.10.2013 CRI - Çin'in ilk insanlı uzay aracı "Shenzhou-5"in 15 Ekim 2003 tarihinde uzaya gönderilmesiyle, Çin'de uzay çalışmalarında yeni bir döneme girildi. Bu tarihin üzerinden tam 10 sene geçti.

Shenzhou uzay aracı serisi, uzaya toplam 10 taykonot gönderdi. İnsanlı uzay uçuşları, uzay yürüyüşü ve uzayda kenetlenme çalışmalarında büyük başarılar elde edildi. Planlanana göre, Çin'in 2020 yılında bir uzay istasyonu kurması bekleniyor.

Çin'in ilk taykonotu Yang Liwei

15 Ekim 2003'te "Shenzhou-5" ile uzaya çıkan Yang Liwei, Çin'in ilk taykonotu oldu. Bu tarih itibarıyla Çin, Rusya ve ABD'nin ardından, insanlı uzay faaliyetlerini bağımsız olarak yürütebilen üçüncü ülke hâline geldi.

Yang Liwei, uzaya çıktığında Çin bayrağı ile birlikte Birleşmiş Milletler bayrağını da açarak, tüm dünyaya Çin'in uzay çalışmalarını barışçıl şekilde yürüteceğini ilan etti. Yang, o günleri şöyle hatırlıyor: "Ülkemize yaklaşınca hemen aşağıya bakmaya başladım. Bu toprakları çok iyi tanıyorum. Dağlar ve nehirlerin hepsi çok net olarak görülüyor. O zaman, her şeyi çok iyi tanımıştım ve başardığımız iş nedeniyle gurur doluydum."

Shenzhou-5, yeryüzünün çevresinde 14 tur atarak, 21 saat sonra İç Moğolistan'a başarıyla indi.

Bunu, Shenzhou-6 ve Shenzhou-7 uzay araçları izledi. İki uzay aracının çalışmalarında da başarı görüldü. Bu süreçte, çok sayıda taykonotla daha uzun süreli uzay uçuşları ve uzay yürüyüşü gibi çalışmalarda büyük başarılar kazanıldı.

İnsanlı uzay çalışmalarında diğer "ilk"ler

Eylül 2008'de uzay adamı Zhai Zhigang, ilk uzay yürüyüşünü gerçekleştirdi.

2011 yılında ise Çin'in ilk uzay laboratuvar modülü "Tiangong-1" uzaya gönderildi.

Bunun ardından, iki yıl içinde insansız Shenzhou-8 ve insanlı Shenzhou-9 uzay araçları art arda fırlatılarak, otomatik ve manuel kenetlenmeler başarıyla gerçekleştirildi.

Shenzhou-9 uzay aracıyla uzaya Çin'in ilk kadın taykonotu Liu Yang da gönderildi. O dönemde, tüm dünyanın gündemine oturan Liu, duygularını şöyle anlattı: "Uzay aracına ilk girdiğimde heyecanlıydım. Uzayda her şey kolaylaşıyordu. Rahatça uçabiliyordum. Kendimi Süpermen gibi hissettim."

2013'te ilk uzay dersi…

Shenzhou-10, bu yılın haziran ayında uzaya gönderildi. Uçuş süresi itibarıyla 15 günle yeni bir rekor kıran Shenzhou-10'un başlıca görevlerinden biri olarak, kadın taykonot Wang Yangping, Tiangong-1 modülünde ilk ve orta okul öğrencilerine uzaydan ders verdi. Çin'in ilk uzay dersi binlerce kişi tarafından izlenirken, dış basından da yoğun ilgi gördü.

Geçen 10 yılda Çin, farklı ülkelerle uzay teknolojileri alanında işbirliği yaparak, bu konuda ilerlemeler kaydetmeyi sürdürüyor.

Çin Bilim Akademisi Ulusal Uzay Bilimleri Merkezi Başkanı Wu Ji, Avrupa'yla insanlı uzay teknolojisi alanındaki işbirliğinin olumlu şekilde devam ettiğini dile getirdi.

İnsanlı uzay çalışmaları hızla gelişecek

Çin İnsanlı Uzay Projeleri Ofisi Başkanı Wang Zhouyao da önümüzdeki birkaç yıl içinde Çin'in insanlı uzay çalışmalarının hızla gelişeceğini belirterek, sözlerine şöyle devam etti: "Çin'in insanlı uzay çalışmalarındaki genel plan doğrultusunda, önümüzdeki aşamada uzay laboratuvarı projesini geliştireceğiz. 2015 yılı civarında Tiangong-2 modülünün de fırlatılması bekleniyor. Aynı zamanda, insanlı uzay istasyonu projesi de planlamalara göre ilerliyor. 2018 yılı dolaylarında test için uzay kabini gönderilmesi, 2020 civarında ise uzay istasyonu inşasının tamamlanması bekleniyor.