Gansu Eyaleti

Kısaca
“Gan” veya “Long” olarak da bilinen Gansu eyaleti, Çin’in
kuzeybatısında yer alan önemli bir eyalettir. Eyalet başkenti
Lanzhou’dur. Kuzeyden Moğolistan, güneyden Çinghay ve Siçuan eyaletleri,
doğudan Shaanxi eyaleti ve İç Moğolistan Özerk Bölgesi, doğudan Sincan
Uygur Özerk Bölgesi ile çevrilidir. Dar bir koridor biçiminde oluşuyla
(doğudan batıya eyaletin eni en geniş 1,655 km, en dar bölgesi de 25
km’dir) yüzyıllarca Yukarı Huanghe (Sarı Irmak) bölgesi ve Çin’in batı
kesimleri arasında geçit işlevi görmüştür.
Pamuk,
keten yağı, karpuz, mısır ve darı başlıca tarımsal ticari ürünlerdir.
Ancak Gansu ekonomisi büyük ölçüde madenciliğe dayanır. Petrol, kömür ve
demir cevheri başlıca yer altı kaynakları arasındadır. Çin’in bir
nükleer enerji merkezidir.
İklimi
Kuru
bir iklime ve hayli günışığına sahip Gansu’da gündüz ve gece arasında
büyük sıcaklık farklılıkları görülür. Yıllık ortalama sıcaklığı 0˚C -
14˚C arasındadır. Yıllık ortalama yağışı ise 300 mm’dir ve bölgesel
olarak da farklılık gösterir.
Nüfusu ve Etnik Yapısı
Antik
dönemlerden beri Gansu eyaleti çok etnik yapılıdır. Bu bölge 54 farklı
etnik grup tarafından iskan edilmiştir. Mutlak nüfusu 26.0334 milyon
olan eyaletin azınlık nüfusu ise 2.199 milyondur. 1.185 milyon nüfusuyla
azınlık nüfus içinde çoğunluğu Hui etniği oluşturur. Büyük çoğunluğu
Çinli (Han) olan (%92) nüfus içinde ayrıca Moğol, Türk ve Tibetli
topluluklar da vardır.
Ulaşım
Gansu
eyaletinde Lanzhou Havaalanı, Dunhuang Havaalanı ve Jiayuguan Havaalanı
gibi birçok sivil havaalanı bulunmaktadır. Eyalette iç liman şehri olan
Lanzhou’dan ülkede 30 farklı şehre ve Hong Kong’a uçuşlar
düzenlenmektedir. Aynı şekilde tren hattında da ülkenin diğer bölge ve
şehirlerine Lanzhou’dan günde 90 tren hareket eder. Elverişli ulaşım
yapısı sayesinde üç geleneksel turist bölgesi devlet ve eyalet
otobanlarıyla birbirine bağlıdır.
Tarihi ve Kültürü
Tarihi,
Bahar ve Güz Dönemi’ne kadar uzanan Gansu Qin Hanedanı döneminde Çin
topraklarına katıldı. Marco Polo’nun Çin’e girdiği yol olarak tanınan
bölge, pek çok kişinin seyahat ettiği bir yol üzerinde bulunuyordu.
Gansu adı Yuan Hanedanı döneminde, Ganzhou ve Suzhou bölgelerinin
adlarından (1206-1368) oluşturuldu. 1644’ten 1911!e değin Qing Hanedanı
yönetiminde kalan Gansu’nun bu dönemde en ünlü yöneticilerinden olan Zuo
Zongtang (1812-1885) Taiping ve Müslüman ayaklanmalarının (1862-1877)
ardından yörede yarım yüzyıl boyunca barış sağladı. 1920’de, 20.
Yüzyılın en büyük deprem felaketlerinin biri meydana gelmiştir. Merkezi
Gansu’nun doğusunda bulunan 8.6 şiddetindeki depremde yaklaşık 200.000 –
250.000 arasında can kaybı yaşanırken, pek çok kent ve kasaba haritadan
silinmiştir.
Yöreye
ait bazı geleneksel el sanatları; antika halılar, parlak çay
fincanları, Dunhuang’da bulunan Mogao mağarasın heykel ve duvar
resimlerinin benzerleridir.
Mutfağı
Ağırlıklı
olara Hui etnik grubundan etkinlenen Gansu mutfağı, merkezi Çin ile
kıyaslandığında oldukça eşsiz sayılır. Danalı erişte gibi birçok yöresel
yemeği diğer bölgelerde yemek neredeyse imkansızdır.
Turizm
Uzun
bir tarih ve değişik kültürleri barındıran Gansu eyaleti kültürel
eserler ve muazzam tabiat manzaralarıyla doludur. Dünyaca ünlü Mogao
Mağarası, İpek Yolu’ndaki en eski, en büyük ve en iyi korunmuş Budist
sarayıdır. Çin Seddi’nin batıdaki en uç noktası olan Jiayuguan Geçidi
ise antik Çin’de bir karakol mevkinde idi. Xihe’daki Labrang Tapınağı
Çin’in en büyük Tibet Budist tapınağı olarak bilinir. Bingling Buda
Mağaraları ise Han Budizminin hazinesidir. Gansu eyaletini ziyaret
edecek olanların bu yerleri görmeleri tavsiye edilir.
Gansu Eyaleti’nde Bulunan Üniversiteler
Lanzhou University / Lanzhou Üniversitesi
Lanzhou Jiaotong University / Lanzhou Jiaotong Üniversitesi
Lanzhou University of Technology / Lanzhou Teknoloji Üniversitesi
Long Dong University / Long Dong Üniversitesi
Lanzhou University of Finance and Economics / Lanzhou Finans ve Ekonomi Üniversitesi
Gansu Political Science and Law Institute / Gansu Siyasi Bilimler ve Hukuk Enstitüsü
Northwest Normal Unviersity / Kuzeybatı Eğitim Üniversitesi
Northwest University for Nationalities / Kuzeybatı Milletler Üniversitesi
Gansu Industry Polytechnic College / Gansu Endüstri Teknik Koleji
Gansu Lianhe University / Gansu Lianhe Üniversitesi
Lanzhou Petrochemical College of Vocational Technology / Lanzhou Petrokimsal Meslek Koleji
Lanzhou Polytechnical College / Lanzhou Teknik Koleji
Gansu Agricultural University / Gansu Ziraat Üniversitesi
Gansu Construction Vocational Technical College / Gansu İnşaat Teknik Meslek Koleji
Lanzhou Foreign Languages Vocational College / Lanzhou Yabancı Diller Meslek Koleji
Gansu College of Traditional Chinese Medicine / Gansu Geleneksel Çin Tıbbı Koleji