Kısaca “Gan” olarak da bilinen ve Çin’in ortagüney kesiminde yer alan Jiangxi (Ciangşi) eyaleti, kuzeyde Hubei ve Anhui, doğuda Zhejiang ve Fujian, batıda da Hunan eyaletleriyle çevrilidir. Merkezi Nanchang’dır. 43 milyon nüfusu ile Jiangxi, 167.000 km²’lik bir alanı kaplar.

Coğrafya

Jiangxi toprakları bölgenin güney ucundan Poyang Gölü’ne ve kuzeyde Yangtze Nehri’ne doğru akan Gan Nehri’nin akaçlama havzasına denk düşer. Dört bir yanını saran dağlar ve tepeler ayrı kütleler halinde yükseldiklerinden özellikle Hunan sınırında bölgeler arası ulaşıma olanak sağlayan koridorlar görülür. Başlıca dağ sıraları arasında kuzeydoğuda Huaiyu Dağları, doğuda Wuyi Dağları, güneyde Jinlian Dağları ve Dayu Dağları, batıda Zhuguang, Wanyang, Yunxiao, Wugong ve Jinling dağları, kuzeybatıda da Mufou ve Lu dağları sayılabilir.

Jiangxi astropik bölgede yer aldığından yazları sıcak ve nemli, kışlarıysa soğuk geçer. Soğuk kışlara rağmen topraklarının büyük bölümünde ürün alma mevsimi 10-11 ayı bulur. Bölgede bol yağış görülür.

Nüfus

Yüzyıllar boyunca Kuzey Çin’den dalga dalga göç alan Jiangxi’de nüfusun çoğunluğu Han Çinli’sidir. Yaygın konuşma dili olan Mandarin (Standart Çince) belirgin bir Aşağı Yangtze şivesiyle konuşulur. Bölgede küçük azınlık grupları oluşturan Meolar ve Yaolar dışında az sayıda da Müslüman yaşar.

Ulaşım

Jiangxi eyaletinde ulaşım sistemi çok elverişlidir. Eyaletteki ana arterler otobana dönüştürülmüş ve toplam otoban uzunluğu da 2.200 km’ye ulaşmıştır. Şanghay-Kunming ve Pekin-Kowloon demiryolu hatları Jiangxi üzerinden geçer. Nanchang, Jiujiang, Jingdezhen, Ganzhou ve Jian’da olmak üzere eyalette toplam beş sivil havaalanı bulunur. Bu havaalanları, otobanlar, çapraz kesişen demiryolu hatları ve Nanchang ve Jiujiang’daki limanlar elverişli bir deniz-kara-hava ulaşım ağı oluşturmuştur.

Tarih

Jiangxi, Shang Hanedanı döneminde (M.Ö. 16-11. yüzyıl) yaklaşık 3000 yıl önce Tunç Devri’ne girmiştir. Batı Han Hanedanı döneminde (M.Ö. 202), Jiangxi “Yuzhang Kaymakamlığı” olarak yeniden adlandırılmıştır, Sui Handenı döneminde (M.S. 581-618) ise “Hongzhou Bölgesi Komutanlığı” olarak adlandırılmıştır.

Qing (Mançu) Hanedanı yönetiminde (1644-1911/12) yaşanan uzun barış dönemini ayaklanmalar ve savaş ağalarının egemenliği izledi. 1926’da Çan Kay-şek’in milliyetçi güçleri bölgede denetimi ele geçirdi. Çan Kay-şek ile komünistler arasındaki ittifak bozulunca, Jiangxi yeniden Çin’de iktidar mücadelelerinin aracı durumuna geldi. 1938-45 yılları arasında Japon işgaline uğrayan bölge 1949’da komünist birliklerin eline geçti.

Jiangxi, Çin komünist devriminin beşiği olmuştur. Jinggang Dağı’nda Mao Zedong tarafından kurulan kırsal devrimci temel “kızıl şehir” olarak bilinir.

Kültür

Çin’in en eski geleneksel operalarından biri olan, aynı zamanda “Yiyangqiang” ya da “Ganju” olarak da bilinen Jiangxi Operası’nın memleketi eyalete bağlı Yiyang beldesidir. Başta “Raoheban” ve “Xinheban” olmak üzere iki okuldan oluşan opera 1950 yılında tek çatı altında birleşmiştir. Eyalet başkenti Nanchang olduktan sonra ve Jiangxi Opera Topluluğu kurulduktan sonra “Yiyangqiang” Jiangxi Operası olarak adlandırılmıştır.

“Yiyangqiang”, Çin tiyatro tarihinin incisi sayılır. Doğuşundan sonra, tiyatro dünyasını eşi görülmemiş bir şekilde mest etmiş ve unutulmaz bir etkisi olmuştur. Çin tiyatro tarihinde yeni bir sayfa açılmıştır. “Yiyangqiang”, bünyesinde “Tuge”, “Bangqiang” ve “Gundao” olmak üzere çeşitli şarkılı türleri de barındırır. Emekçi halk arasında popüler olan operanın karakterleri cüretkar, rahat ve canlıdır. Özgür oyunculuk biçimi, sesli ve yankılı ezgileri sert toplumsal gerçekler ile biçimlenmiştir. Güney Song Hanedanı döneminden beri Yiyang beldesi ve yöresinde savaş ve açlık yaşanmıştır. İşte bu yaşama savaşında verilen mücadeleler sonucu sesli ve yankılı “Yiyangqiang” oluşmuştur. Birçok yerel Çin operaları bu ezgiler ve oyunculuk biçiminden etkilenmiştir. “Yiyangqiang” 20 Mayıs 2006’da, “Çin’in Manevi Kültür Mirası” listesine girmiştir.

Turizm

1996 yılında UNESCO Dünya Kültürel Listesi’ne giren Lushan Dağı; kutsal devrimci sit alanı olan Jinggang Dağı; Taoizm düşünce akımının beşiği olan Dragon ve Kaplan Dağı; muazzam manzarasıyla Shangqing Dağı başta olmak üzere birçok turistik yer eyalete yayılmıştır. Doğal manzaraları bakımından da Jiangxi iyi bir şöhrete sahiptir. Örneğin; Wuyuan köyü Çin’in en güzel köy ünvanını taşır.

Jiangxi Mutfağı

Eyalet dışında az bilinse de Jiangxi mutfağı zengin ve kendine özgüdür. Yemeklerde kullanılan bazı tatlar Çin’deki en yoğun olanlarındandır, özellikle kırmızı biber, salamura edilmiş ve mayalanmış ürünler çok kullanılır.

Eğitim

Jiangxi Eyalati’ndeki Üniversiteler:

Nanchang University / Nanchang Üniversitesi
Jiangxi Institute of Education / Jiangxi Eğitim Fakültesi
Nanchang Institute of Technology / Nanchang Teknoloji Fakültesi
Jiangxi Science and Technology Institute / Jiangxi Bilim ve Teknoloji Fakültesi
East China Jiaotong University / Doğu Çin Jiaotong Üniversitesi
Jiangxi Agricultural University / Jiangxi Ziraat Üniversitesi
Jiangxi Bluesky University / Jiangxi Bluesky Üniversitesi
Jiangxi Normal University / Jiangxi Eğitim Üniversitesi
Jiangxi University of Finance & Economics / Jiangxi Finans ve Ekonomi Üniversitesi
Jiangxi University of Traditional Chinese Medicine / Jiangxi Geleneksel Çin Tıbbı Üniversitesi
Jiangxi People's Police College / Jiangxi Polis Koleji